2019 yılının ikinci yarısında Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan koronavirüs, Türkiye üzerindeki etkisini halen sürdürüyor. Mart ayında ilk vakanın görülmesinin ardından kısıtlamaların hayata geçirildiği ülkemizde birçok esnaf oluşan durumdan mağdur aldı, bazı esnaflar kepenk indirmek zorunda kaldı.
Aydın’ın Efeler ilçesinde bulunan Sobacılariçi çarşısında küçük bir restoran işleten Hafize Güneş, Aydınlı bir kadın girişimci. Geçimini sağlamak için çalışmak zorunda olduğunu söyleyen Güneş, pandeminin birçok diğer esnaf gibi kendisini de olumsuz yönde etkilediğini belirtti.
İki çocuk annesi Hafize Güneş, ”Eşim böbrek hastası o bazen çalışıyor bazen çalışmıyor. Oğlum çalışıyor. Bir tane de üniversite okuyan kızım var. Evin geçimini sağlamak için mecbur ben çalışmak zorunda kalıyorum.” dedi.
Kısıtlamaların hayata geçirilmesiyle müşteri kaybı yaşadığını belirten Güneş, müşterilerinde üçte bir düşüş yaşadığını dile getirdi.
Şuanda ondan başka çalışanı olmadığını, iş olmadığı için eski elemanını çıkarmak zorunda kaldığını söyleyen Güneş, devletten şuanda bir destek almadığını fakat 15 gün önce kira desteği için başvuruda bulunduğunu dile getirdi.
“Masalar varken iyi oluyordu”
Bu gidişle kendisinin de kapatmak zorunda kalabileceğini söyleyen Güneş, “Koronavirüs’ten önce memurlar ya da komşu esnaflar gelip yemek yiyorlardı. Şuanda maalesef böyle bir durum söz konusu değil. Zaten herkesin durumu kötü diğer esnaflarda zor durumda. Bende kapatıcam da eve yemek götürüyorum en azından. 5 Senedir eşimden ilk kez kira ödemek için para aldım. Hiç almıyordum baya zoruma gitti.10 senedir bu iş için çalışıyorum .Salçamı, turşumu, yuvarlamamı hepsini kendim yapıyorum.” diye konuştu ve ekledi, “45 yaşında bir kadın olarak kendi işimin sahibi olmaktan gurur duyuyorum”
Kendisine aşı yaptırmayı düşünüp düşünmediğini sorduğumuzda ise “Düşünmüyordum ama artık düşünüyorum hastalık kadar öldürmez herhalde bizi. Birçok mecradan dinledim bilim kurulları da aşı oldu önceden güvenmesem de artık güveniyorum.”dedi.
“Ekonomiyi düzeltmek çok zor”
Güneş en azından belki aşı sayesinde hastalığı atlatılabileceğini fakat ekonomiyi düzeltmenin çok zor olacağını düşündüğünü söyledi.
Kendisine çalışan bir kadın olarak diğer kadınlara ne söylemek istersiniz diye sorduğumuzda bir kadın girişimci olarak her kadının gücünün yettiği kadar çalışması gerektiğini dile getirdi. Güneş ”ben bu işe başlamadan önce yazma ördüm sonra yelek ördüm sattım. Daha sonra salça yapıp satmaya başladım. O yüzden her kadın çalışabilir. Bahane uydurmaktansa kendi ayakları üzerinde durmalılar. Eşim hastalandığı için çalışmak zorunda kaldım. Ne zaman neyin ne olacağı belli, olmaz o yüzden yapamıyorum diye bir şey olmaz. Şimdiki gençlerimiz dayanıksız çok çabuk pes ediyorlar, çabalamıyorlar. Bu durum biraz aileden kaynaklı. Zorluk görmeyince en ufak zorlukta kaçıyorlar. Ben kendi kızıma çocukluğundan beri yanımda iş öğretiyorum.” ifadelerini kullandı.