"15 ayda mahvolduk"

2019 yılından bu yana küresel çapta etkisini sürdüren koronavirüs nedeniyle 3 milyondan fazla insan hayatını kaybetti. Ekonomiyi derinden etkileyen pandemi sürecinde Türkiye'de birçok kısıtlama hayata geçirildi. On binlerce esnafın kepenk indirdiği, yüz binlerce çalışanın ise işsiz kaldığı dönemde üniversitelerin uzaktan eğitim modeline geçmesiyle birlikte birçok esnaf açık kaldıkları süreçte dahi iş yapamamaktan şikayet etti.

Pandemiden en ağır darbeyi yiyenlerden birisi de eğlence sektörü oldu. Düğünlerin yapılamadığı, mezuniyetlerin gerçekleşemediği ve cemiyetlerin toplanamadığı aylarda esnaf adeta borç batağına sürüklendi. Aydın'ın Efeler ilçesinde organizasyon işleriyle uğraşan Aytaç Karasu'da "Uzun süredir A'dan borç alıp B'ye ödeyerek kendimizi döndürüyoruz, olmadığı zaman da tıkanıyoruz. Hiç kimse sormuyor "Ne yapıyorsun? Nasıl geçiniyorsun?" diye" diyerek durumdan şikayetçi oldu.

"1 LİRA DAHİ DESTEK ALAMADIK"

Bugüne kadar esnafa verilen hiçbir destekten kendilerinin faydalanamadığını, hibe desteği içinde henüz başvuru sürecinde olduklarını ifade eden Karasu, "Bir buçuk seneden beri mahvolduk. Hazır işlerimiz iptal oldu, iş yapamadık, hep cepten yedik, durmadan içeri girdik. Gırtlağa kadar borca girdik. CİMER'e ve gerekli yerlere başvuru yaptığım halde bana hiçbir yardım gelmedi, tek suçum da 'gerçek usul' olmak. 1 lira dahi destek alamadık. Hibe desteklerine de başvuracağız fakat umudumuz yok. 3 bin lira bir destek alacağız, alabilirsek, o da 80 bin lira borcumuz varken ne işimize yarayacak? Ömrümde hiç böyle borcum olmamıştı, şu an böyle bir borcum var." diyerek yetkililere seslendi.

Düğünlerin gerçekleştirildiği kısa süreçte de yeterli iş yapamadıklarını söyleyen Karasu, "1 saatlik düğün yapılırken insanlar birbirinden korkuyorlardı. Zaten dans edilmiyordu, o yapılmıyordu bu yapılmıyordu, bir anlamı yoktu. Turizme gittiğimizde, Kuşadası tarafına gittiğimizde her yer hınca hınç doluydu. Her yer açıkken suç bizlere kesildi. Tek suçumun vergi kaydımın olması olduğunu düşünüyorum. Demek ki kaçak göçek iş yapmak lazım." ifadeleriyle sözlerine devam etti.

"1 LİRA GELİRİMİZ YOK"

Borçlarının biriktiğini ve bir dönem dükkan elektriğinin dahi kesildiği söyleyen Karasu, pandemi sürecinde 2 arabasını sattığını ve 1 dükkanını kapattığını ifade etti. Karasu, "Ben elektrik borcumu ödeyemiyorum, bir geliyor fatura 300 lira. 1 lira gelirim yok. Esnafa yardım edildiği söyleniyor fakat bana gelen bir destek olmadı. İş yok, mezuniyet yok, düğün yok hiç bir şey yok. Öğrenci velileri geliyor, çıktı alıyor makinelerimizden anca o. 

Ben CİMER nedir, şikayet nasıl yapılır bilmezdim, bu süreçte öğrenmiş oldum. Hep yazdım "Kredi ver, destek ver yeter ki elaleme borçlu kalmayayım". Bir kere geri dönüş olmadı. Ben karşılıksız bir şey istemedim, dostlarıma borcum olacağına devlete olsun istedim. Allah sizi inandırsın geceleri uyuyamıyorum düşünmekten. 32 yaşındayım, böyle bir şey görmedim. 2 tane arabam, cihazlarım ve diğer dükkanım gitti benim bu süreçte. Sermayemizi sattık, hayatımız bitti.

Mesela kafeteryalar müşteri geldiğinde para kazanıyor fakat bizim sektörümüz öyle değil. Adam geliyor, randevu oluşturuyor, ardından bir açıklama yapılıyor "Yarından itibaren yasak" diye düğünlerde iptal oluyor. Adam geliyor, bizden kaporasını istiyor haklı olarak. Bizim her yerden zararımız var." diye konuştu.

"SANKİ BU VİRÜSÜ MÜZİSYENLER VE ESNAF YAYIYOR"

Müzisyenlik işiyle uğraşan ve Kemer Mahallesi'nde bulunan dükkanını pandemi döneminde sattığını söyleyen Tanju Kahraman ise, "Görüyoruz bazı yerlerde düğünler yapılıyor, cemiyetler düzenleniyor, toplantılar gerçekleştiriliyor. Bizlere gelince "Olmaz!" deniliyor. Sanki bu virüsü müzisyenler, esnaflar bulaştırıyor.

Dükkanımı kapattım, arabamı ve motorumu sattım. Arabayı saymadan sadece 70 bin lira zarar ettim. 15 ay sonra gelen desteği ben ne yapayım?" ifadelerini kullanarak hibe desteği için geç kalındığını söyledi.

Kahraman ayrıca, 1 Haziran'da kısıtlamaların kaldırılması durumunda dahi sezon içerisinde kendilerinin yeterli iş yapamayacaklarını düşündüğünü söyleyerek "Bizim işlerimiz zaten hemen yarın yapılmıyor ki. 1 Haziran'da açılsak dahi benim işlerim en erken ay sonu başlayacak. İnsanlar zaten para harcamaktan da çekiniyor çünkü Türkiye'de para dönmüyor." diye konuştu.