Kadınlar bu haber sizin için!

5510 sayılı yasanın yürürlüğe girmesiyle kız çocuklarının aynı anda eş ve anne-babadan dolayı aylık alma imkânı ortadan kalktı. Hem eş, hem de anne baba 30 Eylül 2008 tarihinden, sonra ölmüşse, kız çocuklarının aynı anda dul ve yetim aylığı alması mümkün değil. Ancak, eş ya da anne-babadan birisi 1. Ekim 2008 tarihinden önce ölmüşse, sigorta statüleri de farklı ise her iki aylığı birden almak mümkün.5510 sayılı Sosyal Güvenlik Yasası'nın yürürlüğe girdiği 30 Eylül 2008 tarihinden önce SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı ve bankaların emeklilik sandıkları her biri ayrı kurallara tabi idi. Daha önce, eş veya anne baba farklı sosyal güvenlik kurumlarına (biri SSK, diğeri Bağ-Kur'a) tabi ise aynı anda hem eşten hem de anne – babadan aylık bağlanabiliyordu. Dul ve yetim kadınlara birden fazla aylık veya gelirin nasıl bağlanacağı konusu, değişik zamanlarda çıkan farklı kanunlar dolayısıyla, vatandaşın kafasını karıştırıyor. Aynı anda hem eşinden hem de anne-babadan aylık bağlanması, ölen kişilerin sigorta statüsü, ölüm tarihleri, cinsiyet ve aylık bağlanacak kişinin hangi statüde çalıştığına, emekli olduğuna göre değişiyor.

KİMLER 3 EMEKLİ MAAŞI BİRDEN ALABİLİR? 

Uzun yıllar çalışmış, ülke ekonomisine katkıda bulunup SGK,  Bağ-kur, ve Emekli sandığından emekli olmuş vatandaşlar birden fazla maaş alabileceğinden kimsenin haberi yok.  Kendi çalışıp SGK’ dan emekli maaşı alırken, eşinin vefatından sonra, eşinin de maaşını kendisine dul aylığı olarak bağlatabilir. Eşinden dul maaşı alan kadın eğer babası Emekli Sandığı’na tabi olarak emekli olduysa; babasından da yetim aylığı alabilir. Kendi çalışan, Sgk, Bağ-kur, ve Emekli sandığı sistemlerinden birinden emekli maaşı alırken, eşinin vefatından sonra, eşinin de maaşını kendisine dul aylığı olarak bağlatabilir. Eşinden dul maaşı alan kadın eğer babası Emekli Sandığı’na tabi olarak emekli olduysa; babasından veya annesinden de yetim aylığı alabilir. Aylık bağlanma sayısı maksimum 3’tür.

Örneğin SGK emeklisi bir kadının, eşi vefat etmiş ve vefat etmeden önce Bağkur’ dan emekli maaşı alıyorsa , 2. Maaş olarak dul aylığını alabiliyor.  Dul aylığı maaş bağlanma oranı %50’dir.  Eğer eş emekli sandığından emekli olduysa aylık bağlanma oranı %75’tir. Ölen babasından veya annesinde de maaş alacaksa bu oran %25 ‘dir.

BİRDEN FAZLA AYLIK VE GELİR HANGİ DURUMLARDA BAĞLANIR?

Anne-baba Emekli Sandığı'na tabi ise ölüm tarihleri ne olursa olsun hem eşten hem anne-babadan iki aylık alınabilir. Koca Emekli Sandığı'na, anne-baba SSK'ya tabi ise iki aylık bağlanır.-Koca Emekli Sandığı'na, anne-baba Bağ- Kur'a tabi ise anne-baba eğer 1 Ekim 1972 – 3 Ekim 2000 veya 8 Ağustos 2001-2 Ağustos 2003 tarihleri arasında ölmüşse ve kocasından bağlanan aylığı brüt asgari ücretin (bin 647 TL) altında ise Bağ-Kur maaşını da alır, aksi takdirde ikinci aylığı alamaz. Kocası Emekli Sandığı'na, anne-babası Bağ-Kur'a tabi, anne-babanın ölüm tarihi yukarıdaki tarihlerin dışında ise iki aylık bağlanır.-SSK ve Bağ-Kur'lular açısından hem koca, hem de anne-baba aynı sigortaya tabi ise ölüm tarihi ne olursa olsun iki aylıktan birini tercih eder veya fazla olan aylık bağlanır. Anne-baba SSK'lı, koca Bağ-Kur'lu veya tersi durumda ise bunlardan birinin ya da ikisinin 1 Ekim 2008 tarihinden önce ölmüş olması durumunda her iki aylık bağlanır. Hem anne-baba, hem de koca 30 Eylül 2008'den sonra ölmüş ise tercih ettiği aylık bağlanır. Koca SSK'lı, anne-baba Bağ-Kur'lu ve 1 Ekim 1972 - 3 Ekim 2000 veya 8 Ağustos 2001 - 2 Ağustos 2003 arasında ölmüş ise SSK maaşını tam alır. Geliri brüt asgari ücretin altındaysa Bağ-Kur maaşını da alır.

ÖLÜM AYLIĞI İÇİN EN AZ 5 YIL PRİM ŞART! 

Sigortalı çalışırken ölmüşse, eş ve çocuklarına dul ve yetim aylığı bağlanabilmesi için belli sürede prim bildirme koşulu bulunuyor. Ölüm aylığı bağlanabilmesi için SSK statüsündeki sigortalı adına en az 5 yıl sigortalı olup 900 gün prim bildirilmiş olması gerekiyor. İki koşulun bir arada sağlanması zorunlu.

Sigortalı Emekli Sandığı veya Bağ-Kur statüsünde ise hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için en az 1800 gün prim bildirimi yapılmış olması gerekiyor. Ölüm aylığı bağlanabilmesi için Bağ-Kur'lu sigortalının prim borcu olmaması lazım. Eksik günler varsa Emekli Sandığı ve Bağ-Kur'da hizmet borçlanması ve geçmişte borcundan dolayı dondurulan sürelerin canlandırılması mümkün. SSK statüsündeki sigortalılar için askerlik borçlanması gibi yollarla eksik süreleri borçlanma ile tamamlama olanağı bulunmuyor. Çalışılan süre geçerli kabul ediliyor.