Özel Okullar ve Öğrenim Sözleşmenin Feshi

Geçtiğimiz hafta Türkiye gündemini meşgul eden özel bir kolej ile üniversite vakfı arasında devam eden müzakerelerde sona gelindi ve kolejinin devir işlemleri tamamlandı. 

Yeni bir yıla girdiğimiz bugünlerde ülkemizin kronikleşen en büyük sorunlarının başında eğitimde kalitesizliğin olduğu artık herkes tarafından kabul edilmektedir. Hemen her gün radyoda televizyonda ve özellikle sosyal medyada çocuklarına okullarda verilen eğitimden memnun olmayıp bu durumdan şikayetçi olan ailelerin şikayetleri yükseldi ve maalesef bu durum her geçen gün artarak da devam etti. Peki neden sitem etti veliler ?Bunun en temel altta yatan gerekçelerinden biri özellikle belirli bir gelire sahip anne ve babaların çocuklarının yeterli bir eğitim almadığı sürece güzel bir geleceğe sahip olamayacağı kaygısını yoğun olarak  taşımalarıdır. İşte bu stresli aileler çoğu harcamalarından kısarak fedakarlık edip bütçelerinin büyük bir kısmını çocuklarının eğitim giderlerine ayırmaktadır. Bu aileler tarafından özel okul adeta bir kurtarıcı olarak görülmekte ve adeta bu okullara kayıtsız şartsız teslim olunmaktadır. Peki bu teslimiyet doğru bir yaklaşım mıdır? Yukarıda bahsettiğimiz özel okul zincirinde baş gösteren ekonomik sıkıntıda; ailelerin çocuklarının eğitimine devam edememesi nedeniyle çocuklarının kaydını başka okullara aldırması durumda paraları iade edilmedi ve buraların bir ticari işletme olduğu aileler tarafından bu acı tecrübe ile hissedildi. Tüm bu gelişmelerle özel okulların  organizasyon yapısı eğitim anlayışı ve işleyişinin yanında “şirket” ve aileler arasında kurulan hukuki ilişki yoğun olarak tartışılan bir konu haline geldi. Peki okuldan ayrılmak isteyen ailelerin özel okul karşısında hukuken koruma altında olan hakları nelerdir? Gelin bu konuyu özel okullarla yaşanan bir sorun üzerinden değerlendirelim:

İlk olarak Türkiye çapında faaliyet gösteren tüm özel okullar, 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununa ve kanunun uygulamasını gösteren Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliğine tabiidir. Yönetmeliğin birinci maddesine amacının, her dereceki ve türdeki özel öğretim kurumlarının açılışı ve işleyişi ile ilgili usul ve esasları düzenlediği belirtilmiştir.

Bu çerçevede özel öğretim kurumlarının gerek personele ve yönetimine ilişkin gerekse eğitim-öğretime ilişkin tüm düzenlemelere ilişkin açıklamalar yer almaktadır. 

Yönetmeliğin “Ücretlerin Alınma Şekli” başlıklı 55. Maddesinde; Öğrenci ve kursiyer ücretleri;

a)Özel okul öncesi eğitim kurumlarında, ilkokul,

ortaokul, özel eğitim ve ortaöğretim okullarının bütün sınıflarında (...) yıllık,

b) Okullarda pansiyon hizmeti sağlandığı takdirde yıllık, ... olarak hesap edilir.

“Ücretlerin İadesi” başlıklı 56. Maddesinde ise; “Kurumlara(...) kaydolan öğrenci ve kursiyerlerden;

a) Öğrenim ücretini yıllık olarak belirleyen okul öncesi eğitim kurumu, ilkokul, ortaokul, özel eğitim okulu, ortaöğretim okullarında (...) öğretim yılı başlamadan ayrılanlara yıllık ücretin yüzde onu dışındaki kısmı iade edilir. Öğretim yılı başladıktan sonra ayrılanlara yıllık ücretin yüzde 10'u ile öğrenim gördüğü günlere göre hesaplanan miktarın dışındaki kısmı iade edilir.” 

Şeklindedir. 

Bu düzenlemeye göre Özel bir okulda evladı okuyan velilerin dönem başlamadan okuldan ayrılmaları halinde tüm ödenecek ücretin yüzde 10'u, dönem ortasında okul değiştirmeleri halinde ise yıllık ödemiş oldukları ücretin yüzde 10'u ve çocuğun öğrenim gördüğü günler mahsup edilerek bir ödeme yapılması gerekmektedir.